İçtiğimiz su ne kadar temiz ? İnegöl’den o firma yer aldı

#İnegöl |
06 Mar 2018 / Sal 18:57

Sağlık ve Gıda Güvenliği Hareketi’nin beş yıl önce hazırladığı ’ambalajlı su raporu’ 14’ncü kez güncellendi. İnegöl’den bir firma yer aldı

Gıda Güvenliği Hareketi'nin ambalajlı su raporu, su markası, kaynağın bulunduğu şehir, suda asla olmaması gereken biyolojik, kimyasal, radyolojik değerler ile su da mutlaka olması beklenen mineral değerleri ve suyun PH'ını gösteren bölümlerden oluşuyor. Kırmızı renkli bölüm, su da asla olması istenmeyen tehlikeli maddelerin oranlarını gösterirken, yeşil bölüm mineral ve PH değerlerini gösteriyor.

PUANLAMA NEYE GÖRE YAPILIYOR?

Bir su markasının 100 tam puan alabilmesi için PH düzeyinin 7-8,5 aralığında olması, suda biyolojik, kimyasal, radyolojik hiçbir kirleticinin olmaması ve mineraller ise belirlenen aralık değerlerinde olması gerekiyor. Bir marka en yüksek 100 puan alabilirken, eksi 25 bin değere kadar da gerileyebiliyor. Sabit değer sıfır (0) kabul edilirken, mineraller ve PH, suyun değerini artırıyor. Kirleticiler eksi puan almasına yol açtığı için suyun değerini düşürüyor.

'VERİ TOPLAMAK ZOR'

Türkiye'de su analiz verilerini toplamanın hayli zor olduğunu belirten Gıda Hareketi yetkilileri, Sağlık Bakanlığı ve su firmalarının veri erişimine izin vermediğini belirtiyor. Bu yüzden bazı veriler hayli eksik, bazı firmalar verilerini Gıda Hareketi'ne düzenli gönderirken, bazıları ne sitelerinde yayınlıyor, ne de Gıda Hareketi'nin ısrarlı isteğine rağmen vermeye yanaşmıyor. Bazı markalar ise su değerim yüksek çıkarsa bürokrasinin gazabına uğrarım endişesi taşıdığını belirterek raporlarını vermeye yanaşmıyor.

ANALİZ YAPILMIYOR

Sularla ilgili hiçbir analiz yapmadıklarını ya da aracılık etmediklerini belirten Gıda Hareketi yetkililerine göre, su numunesini alan da analizleri yapan da Sağlık Bakanlığı'nın illerdeki ilgili birimleri. Gıda Haraketi, sadece bu resmi raporları bir araya getirerek tablolaştırıyor.

SON VERİLER NE DİYOR?

"Türkiye'de Sağlık Bakanlığı ambalajlı, suları 'doğal mineralli kaynak su', 'doğal kaynak suyu' ve 'içme suyu' olmak üzere üç kategoride ruhsatlandırıyor" diyen yetkililer, doğal mineralli kaynak su, doğal kaynak suyu suların içimlerinden "kaynak" ibaresinden de anlaşılacağı üzere tabii kaynaklardan elde edilirken, içme suları ise sondaj yoluyla elde edilen suların işlenmesi sonrasında elde edilmiş sulardır. Bazı firmaların doğal kaynakları yetersiz ancak talep büyük. Bu durumlarda gayri resmi sondajlarla yeraltı sularını da bu sulara karıştırdığını bütün sektör kabul ediliyor. Hiçbir doğal kaynak hacim olarak firmaların piyasaya arzlarını karşılayacak durum da değil. Kapsamlı analizler arasındaki farklarla suyun karşım içerip içermediğini görmek mümkün olduğunu belirtiyor.

"Raporumuzun duyarlı ve sıhhatine dikkat eden çevrelerce büyük ilgili ile takip edildiğini biliyoruz" diyen Gıda Hareketi yetkilileri, "Çeşitli çevreler raporun güncellemesinin daha sık yapılmasını talep etmekte. Bu firmaların yeni analiz verilerini paylaşıyor olmasına bağlı. Dört aydır bütün firmalarına çeşitli defalarla ulaşılmış olmasına rağmen 10 kadarı analizlerini gönderdi. Bunlardan sadece 4'ü güncel ve doğru bilgi paylaşırken, 2'si eski verilerini, 4'ü ise sadece biyolojik kirlilikle ilgili her ay yapılan rutin denetim raporunu paylaşmıştır" dedi.

BİYOLOJİK RAPOR YETERLİ DEĞİL Mİ?

Hemen her su firmasının sitesine "analiz", "kalite belgesi" gibi adlarla koyduğu raporların, sadece yasak savma kabilinden yapılan rutin biyolojik kirlilik raporlar olduğu belirtilen açıklamada, bu veriler mineral değerleri ile kimyasal ve radyolojik kirlilikleri içermemekte. Bu nedenle de kifayetsiz raporlardır. Toplum sağlığının korunması için Bakanlığın yılda en az 2 kez kapsamlı analiz yapması, kaynaklara eklenebilen kaçakları da denetlemesi şart olduğunu dile getirildi.

RAPOR NE İÇERİYOR?

"Bürokrasi ve vatandaşların kendisine sorması gereken en temel sorunun cıva, siyanür, arsenik, alüminyum gibi toksik maddeler içeren buna rağmen mineral bile ihtiva etmeyen suları sırf ambalajlı diye içmek ister misiniz, çocuğunuza, gebe eşinize, hastanıza içirmek ister misiniz" denilen açıklamada "Evet, ise sorun yok. Hayır, ise duyarlı olmaya mecburuz" denildi.

MARKALARIN SON DURUMU NE?

Gıda Hareketi'nden yapılan basın açıklamasında "Doğal Mineralli Kaynak Suyu"nda 82,73 puanla Buzdağı, "Doğal Kaynak Suyu"nda 62,80 puanla Fuska,"İçme Suyu"nda ise 4,22 puanla Erpınar markası birinci sırada yer aldığı belirtilirken, üreticilere de şu çağrı yapıldı:

"Firmalar kapsamlı analizler yaptırıp paylaşırsa, belki daha kaliteli ve daha temiz kaynaklarından da haberdar olabileceğiz. Bunun için de firmaları duyarlı olmaya ve verilerini paylaşmaya davet ediyoruz."

Raporların ayrıntıları Gıda Hareketi'nin internet sitesinde yer alıyır.

İNEGÖL'DEN BİR FİRMA YER ALDI

Verileri yer almayan, analiz raporlarına ulaşılamayan veya vermekten imtina eden firmaların arasında ünlü markalar dikkat çekti. Listede Bursa'dan da iki marka yer alırken bu markadalardan biri İnegöl'de tesisleri bulunuyor.