İnegöl’de “Abdülhamid” İzleri

#İnegöl |
10 Şub 2016 / Çar 22:01

Vefatının 98’inci yılında bugün anılan 2. Abdülhamid Han’ın İnegöl’deki izlerini ve Abdülhamit Han’ın yaptığı hamlelerle İnegöl’ün gelişimine büyük katkı sunduğunu biliyor muydunuz? İşte Abdülhamid Han’ın İnegöl’deki o izleri!

Osmanlı Devleti’nin en zor döneminde 33 yıl padişahlık yapan 2.Abdülhamid Han, bugün vefatının 98.yılında anıldı. Önemli yatırımlara ve projelere imza atan Abdülhamid Han’ın, Bursa ve İnegöl’de de birçok izi bulunuyor. Bursa’da İpekhane’nin açılması ve Bursa demiryolunun hizmete girmesi ile İnegöl’deki tarihi kapalı çarşı bunlardan sadece birkaçı…

KAPALI ÇARŞI YAPILDI

İnegöl’de halk arasında kapalı çarşı olarak bilinen Bedesten Çarşısı, 2. Abdülhamit döneminde Belediye Reisi Sadıkzade Süleyman Ağa tarafından 1887-88 yıllarında yaptırıldı.

İNEGÖL’ÜN ZENGİN MOZAİĞİNİ O HAMLELER SAĞLADI

Abdülhamid Han’ın bir başka önemli fonksiyonu ise İnegöl’ün Osmanlı döneminden itibaren biz mozaik haline gelmesini sağlayan isim olması. Osmanlı Rus Harbi’nde kaybedilmeye başlayan topraklar ile o bölgedeki Müslüman nüfusun Anadolu’ya taşınmasını sağlayan Abdülhamid Han, özellikle Acara göçmenlerinin İnegöl’e yerleşmesine vesile oldu.

Tarih kitapları 2.Abdulhamit Han’ın amcası Sultan Abdülaziz’in hanımının Acara kökenli olduğu yazılır. 93 harbi sonrasında mağlup olan imparatorluk, Anadolu’nun Müslümanlaştırılması ve Türkleştirilmesi amacıyla Anadolu’ya Kafkas ve Balkanlardan yoğun göç yaptırılmıştır. Balkan ve Kafkas göçünden en fazla nasibini alan yerlerden biri de İnegöl’dür.

MURATBEY VE HASANPAŞA KÖYLERİ BÖYLE KURULDU

Tarihe 93 harbi olarak geçen 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşının sonunda yapılan Ayastefanos(Yeşilköy) ve Berlin anlaşmaları ile Rusların savaşarak giremediği Batum şehri anlaşma ile Ruslara bırakılınca, Yıllarca Ruslara karşı kendi yerel kuvvetleri ile Osmanlı Orduları yanında savaşmış olan Bejanidze ailesinin (Bicanoğlu'lar) Rusların Batum'a girmesiyle ortadan kaldıracakları bilindiğinden, ailenin önde gelen ve kardeş olan üç Bey'i Hasan Paşa, Murat ve Haydar Beyler İstanbul'a göç etme kararı vermişlerdir.

Hasan Paşa, Murat ve Haydar Beyler ailenin büyük bir kısmıyla birlikte kendileriyle gelmek isteyen soydaşlarını da yanlarına alarak 1880 yılında gemilerle İstanbul'a göç etmiştir. İstanbul'a varıldığında Padişah 2.Abdülhamid'in huzuruna çıkan Bey'ler, soydaşların Bursa'ya iskanı için ferman alırlar. Alınan bu izin ile birlikte Beyler başta olmak üzere soydaşlarından kurdukları birer heyetle yerleşmeleri için uygun olan alanları tespit etmek üzere günlerce - haftalarca araziler üzerinde araştırmalar yapmışlardır ve soydaşların da uygun gördüğü bugünkü yerlere yerleşmelerini temin etmişlerdir. İlk evler bu Bey'lerin imkanları ile yapılmıştır. Köyler bugün bu beylerin isimlerini taşımaktadır. Bursa-İnegöl yolu üzerinde yapılan köye Hasan Paşa'nın, yine İnegöl'de yapılan köye Murad Bey'in ve Gemlik'te yapılan köye Haydar Bey'in adları verilmiştir.

Bursa ve İnegöl bölgesine yerleşen Kafkas göçmenlerin büyük bölümü 93 Harbi sonrasında, 1878 yılından sonra gerçekleşmiştir. 1877-78 Osmanlı Rus Harbi'nden sonra az da olsa Bursa ve civarına Boşnak göçmenleri gelmiştir. Bunların bir kısmı İnegöl’e yerleşmiş. Çerkeslerin de İnegöl’de Abdülhamid döneminden önce geldiği iddia ediliyor.