Türkiye Ekonomik Politik ve Stratejik Araştırma Merkezi (TEPSAM) Başkanı Teoman Yıldırım, Amerika’nın Orta Doğu’da Türkiye’ye muhtaç olduğunu söyledi.
TEPSAM Başkanı Teoman Yıldırım, Suriye’deki güvenli bölge konusunda önemli açıklamalarda bulundu. Aslında uluslararası hukuk terminolojisinde "güvenli bölge" diye bir kavramın olmadığını, "tampon bölge" olduğunu belirten Yıldırım, "Türkiye’nin istediği tampon bölge değil. Zaten tampon bölge ile güvenli bölge kavramları içerik olarak da birbirlerinden çok farklı. Tampon bölge uygulamasında temel ilke, yoğun asker yığınağıyla sınır güvenliği benzeri bir tür korumanın sağlanması. Bunu en uzun süredir yapan ve dönem dönem revize eden ülke İsrail. Güvenli bölgeden kasıt ise güvenlik tedbirlerinin sağlanmış olduğu bir alan. Belli bir alanın muhtemel tehdit ve terör saldırılarından arındırılmış olmasından söz ediliyor. Güvenli bölge konusunda Türkiye’nin önceliği her ne kadar sınır hattının terörden temizlenmesi olsa da, bölgenin imar edilmesiyle birlikte mültecilerin geri dönüşünün sağlanması da büyük önem arz ediyor" dedi.
"Türkiye, Fırat’ın doğusunda bir YPG koridoru istemiyor"
Amerika’nın daha önce Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da açıkladığı gibi Münbiç’te Türkiye’yi stratejik olarak oyaladığını kaydeden Yıldırım, "Şu anda da mevcut durum nezdinde oyalama taktiği yapmaktadır. Türkiye’nin sorunu çözmek adına iki temel sorunu var. Birincisi diplomasi, ikinci askeri operasyon. Böyle devam ederse askeri operasyon kaçınılmaz olur. Amerika, belirli milde Türkiye’ye dayatma yapıyor. Ama onun yanında Türkiye’nin istediği 40 kilometrelik alanı içeren sınırımıza 460 kilometre uzaklıktaki bir alanda güvenliğin sağlanması. Amerika’nın istediği, alanda kurulan güvenli bölgede YPG temizlenmeyecek. Türkiye ise, Fırat’ın doğusunda bir YPG koridoru istemiyor. Sınırın Münbiç kısmında Amerika ile ortak temizleme olasılığı doğacaktır. Eğer Amerika’nın istediği noktada güvenli bölge kurulursa YPG’nin Amerika’ya vermiş olduğu harita olduğu gibi geçerli olacak, Türkiye istediğini elde edemeyecektir. Bu bağlamda, diplomasi işlemeyecek askeri operasyon kaçınılmaz hale gelecektir" diye konuştu.
"Amerika, Türkiye olmadan Suriye’de belirli noktalarda temizlik yapamayacağının, başarılı olamayacağının farkında"
Amerika’nın, Orta Doğu’da Türkiye’ye muhtaç durumda olduğunu dile getiren Yıldırım, şunları kaydetti:
"Amerika’nın manevra yapacak bir alanı kalmadı. Kolektif noktada Amerika A, B, C planını denedi bunlarda başarılı olamadı. Rakka operasyonunda YPG ile beraber yaptığında bunu bizzat gördük. Amerika, Rakka operasyonunu Türkiye ile yapmış olsaydı bugün DAEŞ’i temizlemiş olurdu. Bugün belirli noktalarda istediğini elde etmiş olurdu. Amerika, Türkiye olmadan Suriye’de belirli noktalarda temizlik yapamayacağının, başarılı olamayacağının farkında. Çünkü Orta Doğu’nun temel taşı olan Türkiye Cumhuriyeti var."
"Amerika, Barack Obama döneminde Türkiye ile ters düştüğü durumları şu anda Trump ile iyileştirme çalışması içerisinde" diyen Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Her ne kadar YPG’ye belirli silahlar verilmiş olsa da YPG’den vazgeçmeyip, Türkiye’den de olmayayım algısı oluşturuyor. Bu bağlamda Türkiye’nin izleyeceği strateji çok önemli. Türkiye ne olursa olsun kendi bildiği doğrular nezdinde bölgenin temizlenmesi için gerekli operasyonu yapacaktır yada diplomatik alanda kendi bölge sınırlarını güvenli hale getirecektir. Suriyeli mültecilere de orada yaşama alanı oluşturmak için Amerika ile anlaşma sağlayacaktır."
"Türkiye, Amerika’ya kendi istediğini yaptırırsa sınırda Suriyelilerin güvenliğini sağlamış olur"
Güvenli bölge koridorunun aşağı yukarı sınırımıza 460 kilometrelik alanı içerdiğini anlatan Yıldırım, şunları söyledi:
"32 kilometrelik güvenli bölge alanı nezdinde Türkiye’nin istediği alan söz konusu. O alan nezdinde oluşturulursa Türkiye YPG’yi orada temizlemiş olur. Olası terörle karşı karşıya kalma durumunu Suriye’de bölge sınırlarımıza tehdit oluşturmasının önüne geçmiş olur. Ama Türkiye’nin istediği gibi olursa. Amerika bundan vazgeçer mi. Ben Amerika’nın bundan vazgeçeceğini düşünmüyorum. Amerika bunu taşeron olarak kullanıyor. Ama Türkiye’nin istediği olursa, bu bağlamda Amerika’ya kendi istediğini yaptırırsa sınırda Suriyelilerin güvenliğini sağlamış olur. Yaşama alanı olur. Tekrardan Suriye devleti gündeme gelebilir. Avrupa ve Türkiye’deki mültecilerin kendi ülkelerine dönmesi sağlanır. Türkiye’nin aslında istediği bu."
Diplomasi ayağının işlememesi durumunda Türkiye için askeri operasyon kaçınılmaz olduğunu vurgulayan Yıldırım, "Çünkü Fırat’ın doğusuna operasyon hazırlıkları söz konusu. Bunun diplomatik noktada Amerika’nın oynadığı oyunlar var. Bunlara karşın Türkiye’nin A planına karşı B ve C planları söz konusu. Eğer bu bağlamda Amerika ile diplomasi konusunda uzlaşma sağlanmaz ise olacakların başında Amerika’nın istediği YPG devletini Türkiye’ye dikta etmek. Türkiye bunu hiçbir şekilde kabul etmiyor" açıklamasında bulundu.
"Sonuçlar Rusya ile ilişkileri etkilemez"
Rusya’dan alınan S-400 füzeleri yüzünden Amerika ile gerilim yaşandığına dikkat çeken Yıldırım, "Mevcut güvenlik bölge süreci ile ilgili Rusya süreci şu anda izliyor. Güvenli bölge olduğu zaman rejim yanlısı bir Rusya söz konusu. Ama Türkiye’nin güvenliğine önem veren, ortaklık yapan Rusya ülkemize her türlü desteği sağlayacaktır. Amerika ile Türkiye’nin güvenli bölge durumu olumlu sonuçlanırsa Rusya ile ilişkileri etkilemez. Olumsuz şekilde sonuçlarsa, Rusya ile Türkiye ile daha çok yakınlaşır ve YPG’yi bitirmek için ortak bir operasyon olabilir. Amerika ve Rusya arasında Türkiye tercih yapma noktasına gelirse güvenirliğini Rusya’dan yana daha çok kullanacaktır. Rusya, daha samimi geliyor. Münbiç’te Amerika’ya karşı oyalama taktiğini Rusya’dan görmedi" açıklamasında bulundu.
"Amerika bölgede yalnızlaştı"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2013 yılında Barack Obama’ya güvenli bölge kurulmasını söylediğini söyleyen Yıldırım, "6 yıl sonra tekrar bunun Amerika tarafından Türkiye’nin onayladığı şekilde istemesindeki temel neden bölgede yalnızlaştı. Kolektif olarak destek gördüğü bir devlet kalmadı. Orta Doğu’nun temel taşı Türkiye olmadan hareket edemeyeceğini, Türkiye olmadan yalnızlaşmaya vardığının farkına vardı. YPG ile bunu yapamayacağı için tek noktası Türkiye. Güvenlik bölge Türkiye ve Amerika’nın işine gelecektir. Türkiye bu anlamda, istediğini Amerika’ya yaptırmak zorunda. Bunu yaptıracağına inanıyorum. Ama Amerika ne kadar samimi, bunu görmek lazım. Amerika yalnızlığı noktası durumu somut olarak gösterirse Türkiye’den her türlü desteği sağlar" şeklinde konuştu.
