Türkiye’de yaklaşık 45 milyon, dünya genelinde ise 2 milyar civarında kullanıcısı olan sosyal paylaşım sitesi Facebook’ta asılsız haberlerin paylaşılması milyonları yanıltabiliyor
Türkiye’de yaklaşık 45 milyon, dünya genelinde ise 2 milyar civarında kullanıcısı olan sosyal paylaşım sitesi Facebook’ta asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberlerin paylaşılması milyonları yanıltabiliyor. Facebook yönetimi, yalan haber" href="/tag/ haber/"> haberlerin tespitine yönelik kullanıcıları bilgilendiren bir makale yayınladı. ’Asılsız Haberleri Tespit Etme’ kılavuzunda asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberleri tespit etmek için ipuçları da yer veriliyor.
Facebook asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberlerle mücadele amacıyla kendi web sitesinin Yardım Merkezi sekmesi altında “Asılsız Haberleri Tespit Etmek İçin İpuçları” başlıklı bir makale yayınladı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK), kamuioyuna duyurduğu makalede Facebook’ta yayınlanan haber" href="/tag/ haber/"> haberlerin sahte olup olmadığını anlamak için kullanıcılara bazı ipuçları veriliyor. Makalede, paylaşımın esas olduğu sosyal medya mecralarında, asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberlerin paylaşımı daha kolay ve yaygın olduğundan, kullanıcılar özellikle haber" href="/tag/ haber/"> haber ve benzeri linkleri paylaşmadan önce bazı kriterleri göz önünde bulundurmaları gerektiği hatırlatılıyor. Asılsız ve yalan haber" href="/tag/ haber/"> haberlerin yayılmasını önlemek için şüpheli ve güvenli bulunmayan linkler paylaşılmaması gerekiyor.
Paylaşım yapılmadan önce haber" href="/tag/ haber/"> haber kaynağının ve internet adresinin (URL) güvenilir olup olmadığı kontrol edilmesi gerektiğinin vurgulandığı yazıda, "Şüpheli ve güvenli olmayan bağlantılar dolaşıma girdiğinde ve tıklandığında, virüs ve zararlı yazılımlar bilgisayarlara otomatik olarak yerleşir. Bu zararlı yazılımlar ve virüsler de dolandırıcılık amacıyla kullanılmaktadır. Asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberleri önceden fark etmek ve internette doğru bilginin dolaşımına katkı sağlamak için; bilgi kaynağının güvenilir olması, bilgiye - haber" href="/tag/ haber/"> habere birden fazla kaynaktan ulaşmak, eleştirel bir bakış açısı edinmek ve bilgileri farklı kaynaktan teyit etmek gerekir . Unutulmamalıdır ki; internette ve sosyal medya ortamlarında karşılaşılan her bilgi doğru ve güvenilir değildir" ifadeleri kullanıldı.
Başlıklara aldanmayın
Asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberlere karşı kullanıcıların dikkat etmesi gereken hususlar ise şu şekilde açıklandı:
"Başlıklara şüpheyle yaklaşın: Çoğu zaman asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberlerin, tamamı büyük harflerle yazılmış ve ünlem işareti eklenmiş dikkat çekici başlıkları vardır. Başlıktaki sarsıcı iddialar size inanılmaz geliyorsa, muhtemelen inanmamanız gerekir.
İnternet adresine (URL) yakından bakın: Sahte veya taklit bir internet adresi (URL), asılsız bir haber" href="/tag/ haber/"> haberi işaret ediyor olabilir. Pek çok asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haber sitesi, internet adresinde (URL) küçük değişiklikler yaparak gerçek haber" href="/tag/ haber/"> haber kaynaklarını taklit etmektedir. Siteye giderek internet adresini (URL) gerçek kaynaklarla karşılaştırabilirsiniz.
Kaynağı araştırın: Haberin, doğruluk konusunda itibarlı, güvendiğiniz bir kaynak tarafından yazıldığından emin olun. Haber tanımadığınız bir kuruluştan geliyorsa, daha fazla bilgi almak için ’Hakkında’ kısmına bakın. Yazı biçiminin olağandışı olup olmadığına dikkat edin: Pek çok asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haber sitesinde yazım hataları veya tuhaf sayfa düzenleri olur. Bunları görürseniz haber" href="/tag/ haber/"> habere dikkat edin.
Fotoğraflara dikkat edin: Asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberler çoğu zaman üzerinde oynanmış görüntüler veya videolar içerir. Bazen fotoğraf gerçek olduğu halde bağlam dışında kullanılmış olabilir. Nereden geldiğini doğrulamak için fotoğrafı veya görüntüyü internette aratabilirsiniz.
Tarihleri inceleyin: Asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberlerdeki tarih ve saat çizgisi mantıksız olabilir veya olayların tarihleri değiştirilmiş olabilir.
Kanıtları kontrol edin: Yazarın kaynaklarını kontrol ederek doğru olduklarından emin olun. Kanıt olmaması veya adı belirtilmeyen uzmanlara güvenilmesi haber" href="/tag/ haber/"> haberin yalan olduğuna işaret edebilir.
Başka haber" href="/tag/ haber/"> haber kaynaklarına bakın: Aynı haber" href="/tag/ haber/"> haberi bildiren başka haber" href="/tag/ haber/"> haber kaynağının olmaması, haber" href="/tag/ haber/"> haberin asılsız olduğunu gösterebilir. Haber, güvendiğiniz birden fazla kaynak tarafından bildiriliyorsa, haber" href="/tag/ haber/"> haberin doğru olma ihtimali daha yüksektir.
Haber bir şaka mı?: Bazen asılsız haber" href="/tag/ haber/"> haberler ile mizahı veya hicvi ayırt etmek zor olabilir. Haber kaynağının parodi konusunda tanınmış olup olmadığını kontrol edin ve haber" href="/tag/ haber/"> haberin detaylarından ve tonundan sadece e eğlence amaçlı olup olmadığını anlamaya çalışın.
Bazı haber" href="/tag/ haber/"> haberler kasten yanlış bilgi içerir: Okuduğunuz haber" href="/tag/ haber/"> haberler hakkında eleştirel bir yaklaşımla düşünün ve sadece güvenilir olduğunu bildiğiniz haber" href="/tag/ haber/"> haberleri paylaşın."
