Macar bilim adamı Janos Eckmann’ın “Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar” kitabının 5
Macar bilim adamı Janos Eckmann’ın “Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar” kitabının 5. baskısı yapıldı.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesinde yer alan kurumlardan biri olan Türk Dil Kurumu, Türk dili araştırmaları için kaynak niteliğinde olan eserleri yeni baskılarıyla okuyucuyla buluşturuyor. Jnos Eckmann’ın farklı tarihlerde yayımladığı araştırmalarından bir kısmı Osman Fikri Sertkaya tarafından bir araya getirildi ve 1996 yılında Türk Dil Kurumu tarafından “Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar” adıyla neşredildi. Eser Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesiyle ilgili temel araştırma kaynakları arasında yer alıyor ve üni versitelerin Türk diliyle ilgili bölümlerinde okutuluyor.
Eserde, Jnos Eckmann’ın tarihi Türk lehçeleri üzerindeki araştırmaları ve bazı ediplerin eserlerinden seçmeleri yer alıyor. Eserdeki 17 araştırma yazısında Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi dil bilgisi, söz varlığı, yazılı kaynaklar ve önde gelen temsilciler yönüyle inceleniyor. Eserde, araştırma yazılarının yanı sıra Çağatay edebiyatının önde gelen temsilcileri olan Nevayi, Gedayi, Sekkaki ve Ubaydullah Han’ın eserlerinden seçmelere de yer veriliyor.
Jnos Eckmann
Jnos Eckmann (1905-1971) bilhassa Orta-Türkçe, Karahanlı, Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi ile Rumeli ve Anadolu ağızları üzerindeki çalışmaları ile tanınmış Macar Türklük bilimcidir. İlk ve orta öğrenimini Macaristan’ın Keszthely şehrinde tamamladıktan sonra Budapeşte Üni versitesi Felsefe Fakültesine girerek Macar, Alman, Türk ve Arap dil bilimi derslerine devam etti. 1945-1948’de Ankara Üni versitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hungaroloji Bölümünde okutmanlık yaptı. 1948-1951’de “Türk Ansiklopedisi” yayın kurulu üyeliği, 1951-1961’de İstanbul Üni versitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Yeni Türk Filolojisi Kürsüsünde öğretim uzmanlığı yaptı. “Türk Ansiklopedisi”, “Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi” (1946), “Jean Deny Armağanı” (1958). “Nemeth Armağanı” (1962) ve “New Redhouse Turkish-English Dictionary”nin (1968) yayın kurullarında çalışan Eckmann Türk Dil Kurumu üyeliği de yaptı. Eckmann, 1971’de Los Angeles’te öldü.
