Aile İçi ve Kadına Yönelik Şiddet Suçları’na yönelik Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan çalışmalar neticesinde 20 Ekim’den bu yana Eskişehir genelinde hiçbir aile içi ve kadına yönelik şiddet suçu işlenmediği belirlendi.
Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığının 2022 yılında yaptığı görev bölümü ile Aile İçi ve Kadına Yönelik Şiddet Suçları Soruşturma Bürosu’nda görevli Cumhuriyet Savcılarının sayısı artırılarak kadın Cumhuriyet Savcılarına da görev verildi. Şiddet suçları ile mücadele çerçevesinde paydaş kurumlar ile sık sık bir araya gelinerek koordinasyon toplantıları düzenledi. Koordinasyon toplantıları ile uygulamalarda yapılan hatalar ve ortaya çıkan sorunlar masaya yatırılırken, Şiddet Önleme Merkezi ve Çocuk İzlem Merkezi’nin faaliyetlerinin daha etkin bir şekilde nüfuz etmesi noktasında yeni stratejiler belirlendi.
Israrlı Takip Suçu’na özel çalışma
2022 yılında 12 Mayıs’ta kabul edilen 7406 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 27 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle bir suç olarak düzenlenen Israrlı Takip Suçu hakkında Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nca özel bir çalışma başlatıldı. Suç hakkında toplumun bilgilendirilmesi amacıyla ‘Musallat Olma Huzurumu Bozma’ sloganıyla hazırlanan kamu spotları, Eskişehir’deki büyük caddelerde bulunan LED ekranlarda ve tramvay içlerindeki duyuru ekranlarında gösterime sunuldu. Hazırlanan el broşürleri kamuya açık alanlarda ve adliye binasında dağıtılırken, Israrlı Takip suçuna ilişkin Türkiye’deki ilk çalıştay da Eskişehir’de gerçekleştirildi.
Yapılan düzenleme ile ‘Israrlı şekilde fiziken takip etmek, haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak’ fiillerinin mağdurda ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da mağdurun kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olması hali, Israrlı Takip suçu çerçevesinde alındı.
Eskişehir Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan, Israrlı Takip Suçu ile ilgili yaptığı değerlendirmede, “Israrlı Takip Suçu’nun düzenlenmesindeki temel amaç, özellikle toplumda kadına yönelik şiddet içeren olaylar gerçekleşmeden, olaya neden olan kişinin cezalandırılarak mağdurun korunmasıdır. Israrlı takibin devamında mağdurların daha ağır sonuçlarla karşılaşabileceği gerçeği üzerinden, kişilerin huzur ve sükununu bozma suçuna oranla cezaların artırılarak, Israrlı Takip Suçu’nun Türk Ceza Kanunu’nda başlı başına bir suç tipi olarak düzenlemesi ile mağdura yönelik huzursuz edici eylemlerin daha ağır suçlara dönüşmeden engellenmesi amaçlanmış ve büyük çoğunluğu kadınlardan oluşan ısrarlı takip mağdurları koruma altına alınmıştır. Israrlı takibin suç türü olarak belirlenmesi, yeni suçların işlenmesine engel olacaktır” diye konuştu.
Suçun temel cezasının 6 aydan 2 yıla kadar hapis olarak belirlendiğinin altını çizen Yeldan, sözlerine şöyle devam etti:
"Israrlı takip suçunun çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşanılan eşe karşı işlenmesi, mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması ve hakkında uzaklaştırma kararı verilen fail tarafından işlenmesinin suçun nitelikli hali olarak düzenlenmiş olup verilecek ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis olarak belirlenmiştir.”
Israrlı takip ile ilgili yüzlerce iddianame hazırlandı
Kararın Resmi Gazete’de yayımlanması ile yürürlüğe girdiği tarih olan 27 Mayıs 2022’den, 2023 yılının Kasım ayına kadar Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından bin 573 soruşturma dosyasının açıldığını açıklayan Başsavcı Yeldan, “Bu dosyaların 825’inde bulunan şüpheliler hakkında iddianame düzenlenerek dava açılmıştır. 234 dosyada ise takipsizlik kararı verilmiş olup, 438 dosya hakkında da soruşturma işlemleri devam etmektedir” dedi.
Disiplin hapsi sayısında azalma
Aile Mahkemeleri tarafından verilen disiplin hapisleri ile ilgili istatistiklere de değinen yeldan, “Aile içi ve kadına yönelik şiddet suçları ile ilgili olarak Aile Mahkemesi tarafından verilen tedbir kararlarını ihlal edenler hakkında yine Aile Mahkemesi’nce disiplin hapsi kararı verilmektedir. 2022 yılında tedbir kararını ihlal ederek hakkında disiplin hapsi kararı verilerek cezası infaz edilen kişi sayısı 230 iken, bu sayı 2023 yılına gelindiğinde yüzde 33,04 azalarak 154 olmuştur“ diye konuştu.
Şiddetle mücadelede adli görüşme odalarının rolü
Özellikle kadına yönelik gerçekleştirilen şiddet olaylarında şiddet mağduru kadınların ifadeleri Uzman Psikologlar tarafından alınarak mağdurların şüpheliler ile karşı karşıya gelmelerinin önlendiği ve ikinci kez mağdur olmalarının önüne geçildiği Adli Görüşme Odaları’nda, 2022 yılında 56 şiddet mağduru kadının ifadesi alınırken, 2023 yılında bu sayı yüzde 133,93 artarak 131 oldu.
Elektronik kelepçe uygulaması arttırıldı
Aile Mahkemeleri tarafından mağdurlara verilen tedbir kararı türlerinden biri olan, şüphelilerin mağdurlara yaklaşmamasını sağlayan ve kadına yönelik şiddet olaylarının önlenmesinde en etkin araçlardan biri olan elektronik kelepçe uygulaması sıklaştırıldı. 2022 yılında 27 adet kelepçe takılırken, 2023 yılında bu sayı neredeyse yüzde 396,30 artarak 134 kelepçe takıldı.
İddianameleri başsavcı hazırladı
Sürekli tekrar eden şiddet olaylarının bulunduğu soruşturma dosyalarını Eskişehir Cumhuriyet Başsavcısı Ali Yeldan ve Cumhuriyet Başsavcı Vekilleri yürüterek iddianamelerini bizzat kendileri hazırladı. Aile içi ve kadına yönelik yaralama suçlara ilişkin sayısal verilere bakıldığında ise 2022 yılında bin 954 olay gerçekleşmişken, 2023 yılında bu sayı yaklaşık yüzde 30 düşerek bin 359’a kadar geriledi.
