Uzun süredir araç almak isteyenlerin ve sektör temsilcilerinin beklentisi ÖTV matrahlarında düzenleme yapılmasıydı. Hükümet bu isteğe geçtiğimiz hafta karşılık vererek ÖTV matrahlarında artış kararı aldı. Bu gelişme sonrası araba fiyatlarında indirim oranı da yüzde 5,5 ila yüzde 19 arasında kaldı. Ancak 1 Aralık itibariyle araba fiyatlarına yeni zam gelmesi beklenirken, Ocak ayına kadar zamların yüzde 15'i bulabileceği ifade ediliyor.
ÖTV matrah güncellemesi 24 Kasım Perşembe günü devreye alındı. Son olarak Ağustos 2021'de değişen matrahlar alınan yeni karar ile arttırıldı. Yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 120 bin liradan 184 bin liraya, yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 150 bin liradan 220 bin liraya, yüzde 60 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 175 bin liradan 250 bin liraya, yüzde 70 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 200 bin liradan 280 bin liraya çıkarıldı. Ancak düzenlemenin ömrü kısa sürdü. Kurdaki yükseliş ve üretim maliyetlerindeki artış, 1 Aralık'ta otomobil fiyatlarında yeni zamları beraberinde getirecek. Gelen zamlarla birçok model yeniden bir üst dilime çıkacak.
SON BİR AYDA KUR FARKINDAN KAYNAKLI YÜZDE 4'LÜK ZAM
Ancak matrahla ilgili asıl büyük sorun düzenlemenin bir hafta bile ömrünün olmaması. Otomobil fiyatları en çok Euro kurundan etkiliyor. Kurdaki hareketlilik de hemen fiyatlara yansıyor. Son aylarda kurun hareketlenmesi ile otomobil fiyatlarının üst üste zamlanmasına neden oldu. Özellikle Eylül ayından bu yana birçok marka bir ayda üç kez zam yapmaya başladı. Sadece son bir ayda 18,20'den 19,40' yükselen euro kuru, otomobil fiyatlarının ortalama yüzde 4 yukarı çıkmasına neden oldu. Zam sonrası ÖTV dilimi değişen bazı modellerde bu oran çok daha yüksek. Marka temsilcileri ve sektör uzmanları 1 Aralık'ta yeni zamların yolda olduğunun sinyallerini verdi. Yapılan zamlar sadece kur atışı kaynaklı da değil. Üretim maliyetlerindeki artış da fiyatları artıran bir diğer önemli unsur.
Otomotiv veri analiz şirketi Cardata'nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, yüksek enflasyonun olduğu ve kurun hızlı yükseldiği dönemlerde ayda birkaç kez zam yapılmasının kaçınılmaz olduğunu ifade ederek, "Önümüzdeki haftada yeni zamlar bekliyoruz. Yılbaşına kadar otomobil fiyatlarının ortalama yüzde 5-10 zamlanacağını öngörüyoruz. Önümüzdeki haftadan itibaren birçok modelin matrah artışıyla kazandığı vergi avantajını kaybedecek" dedi.
YÜZDE 45'LİK DİLİMDE TEK ARAÇ VAR
Matrah düzenlemesi sonrası en düşük vergi dilimi olan yüzde 45 ÖTV dilimine sadece bir model girebildi. O da Hyundai'nin Türkiye'de ürettiği i10 modeli oldu. Matrah güncellemesiyle i10'un fiyatı yüzde 15 düşüşle 282 bin 750 TL'ye kadar indi. Ancak, Hyundai, yeni güncel fiyat listesini açıklarken bu rakamların 30 Kasım'a kadar süreceğinin sinyallerini verdi.
Hyundai yetkilileri, zam oranı konusunda net bir rakam vermese de bayilerden edindiğimiz bilgilere göre, şirket, 1 Aralık'ta yüzde 7'nin üzerinde zam yapmayı planlıyor. Bu da i10'un yüzde 45 ÖTV diliminde 1 hafta ancak kalabileceği anlamına geliyor. Diğer yandan yüzde 60 ÖTV dilimine giren ve daha fazla talep gören i20'nin de bir üst vergi dilimine çıkacağı öngörülüyor. Fiat Egea, Renault Clio gibi diğer çok satan modellerde de benzer durum yaşanacağı belirtiliyor. Matrah artışı öncesi, yüzde 80 ÖTV diliminin altında sadece 2-3 model kalmıştı. Sektör temsilcileri, gelen zamlarla ocak ayına kadar yeniden alt vergi diliminde araç kalmayacağını dile getiriyor.
