El mantarı, dermatofit ve kandida mantarlarının neden olduğu bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Kızarıklık, kaşıntı, kuruluk ve çatlaklarla kendini gösterir. El mantarından korunmak için hijyen kurallarına dikkat etmek gerekir.
EL MANTARI NEDİR?
el mantarı, genellikle dermatofit ve kandida mantarlarının neden olduğu, bulaşıcı özellik taşıyan bir cilt enfeksiyonudur. Tıp dilinde “tinea manuum” olarak bilinir. En sık avuç içi, parmak araları ve elin üst kısmında ortaya çıkar. Bu enfeksiyon özellikle nemli, hijyensiz ortamlarda ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde daha yaygındır.
EL MANTARI NEDEN OLUR?
el mantarı neden olur sorusunun yanıtı, çevresel ve bireysel faktörlerde gizlidir. Özellikle şu durumlar risk oluşturur:
- Sık sık su ve sabunla temas
- Kimyasal temizlik ürünlerine maruz kalma
- Ortak kullanılan eşyalar
- Bağışıklığın zayıf olması
- Hijyen eksikliği
BELİRTİLERİ NELERDİR?
el mantarı belirtileri genellikle yavaş ilerler. Erken dönemde tanınmazsa diğer bölgelere de yayılabilir. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Kaşıntı ve yanma hissi
- Ciltte kızarıklık, kuruluk ve pullanma
- Deri çatlaması ve kabuklanma
- Kalınlaşmış ve sertleşmiş cilt yapısı
NASIL BULAŞIR?
el mantarı hem doğrudan hem de dolaylı yollarla bulaşabilir. Özellikle:
- Enfekte kişiyle doğrudan temas
- Mantar bulaşmış havlu, sabun gibi kişisel eşyaların kullanımı
- Ayak mantarının ele geçişi
Hijyen eksikliği, bu bulaşma yollarını daha da kolaylaştırır.
TEŞHİS VE TEDAVİ SÜRECİ
Teşhis için dermatologlar fiziksel muayeneye başvurur. Gerekirse KOH testi gibi laboratuvar analizleri yapılır. Tedavi seçenekleri:
- Antifungal kremler ve merhemler
- Dirençli vakalarda oral antifungal ilaçlar
- Destekleyici evde bakım yöntemleri
EL MANTARINDAN NASIL KORUNULUR?
Korunma, hijyen alışkanlıklarının kazanılmasıyla mümkündür. Özellikle dikkat edilmesi gerekenler:
- Elleri yıkadıktan sonra iyice kurulamak
- Ortak eşya kullanımından kaçınmak
- Eldivenle çalışmak gerektiğinde içi pamuklu eldiven tercih etmek
- Cildi düzenli nemlendirmek
