Erken menopoz, 40 yaşından önce başlayan adet kesilmesi durumudur. Belirtileri, nedenleri, tanı yöntemleri ve tedavi seçenekleri hakkında detaylı bilgiye bu haberde ulaşabilirsiniz.
erken menopoz NEDİR?
Menopoz, kadınlarda adet döngüsünün kalıcı olarak sona erdiği dönemdir. Ortalama menopoz yaşı 49-51 iken, bazı kadınlarda 40 yaş öncesinde menopoz süreci başlayabilir. Bu duruma erken menopoz denir ve hem fiziksel hem de psikolojik olarak önemli etkiler yaratabilir.
erken menopozUN NEDENLERİ
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Fatih Aktoz, erken menopozun birçok farklı nedenden kaynaklanabileceğini belirtiyor. En yaygın nedenler şunlardır:
- Genetik yatkınlık
- Otoimmün hastalıklar
- Kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavileri
- Yumurtalıklara zarar veren cerrahi müdahaleler
- Çevresel faktörler
Ailesinde erken menopoz geçmişi olan kadınlarda risk daha yüksektir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
erken menopoz belirtileri, genellikle klasik menopoz süreciyle benzerlik gösterir. İşte dikkat edilmesi gereken belirtiler:
- Adet düzensizlikleri ve adet görememe
- Kısırlık
- Ateş basmaları, gece terlemeleri
- Uyku problemleri
- Vajinal kuruluk, cinsel istekte azalma
- Ruh hali değişiklikleri, depresyon, kaygı
- Kemik erimesi
- Cilt kuruluğu
- Saç dökülmesi
RİSKLERİ NELERDİR?
Doç. Dr. Aktoz, östrojen hormonundaki azalma ile birlikte erken menopozun kalp-damar hastalıkları riskini artırabileceğini, kemik erimesi, bilişsel fonksiyonlarda azalma ve ruhsal sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirtiyor. Ayrıca doğal yolla gebelik şansı da ciddi oranda düşmektedir.
TANI NASIL KONULUR?
Tanı, adet görmeyen 40 yaş altı kadınlarda yapılan FSH testi ile konulabilir. Özellikle adet döngüsünün üçüncü günü yapılan testler, FSH seviyelerini doğru şekilde gösterir. Ayrıca AMH testi ve ultrason ile yumurtalık rezervi de değerlendirilir.
erken menopoz TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Doç. Dr. Aktoz’a göre erken menopoz tamamen geri döndürülemez, ancak bazı yöntemlerle semptomlar hafifletilebilir:
- Eksilen hormonların yerine konulması (hormon tedavisi)
- Dengeli beslenme
- D vitamini ve kalsiyum desteği
- Sigara ve alkolden uzak durmak
- Düzenli egzersiz
- Psikolojik destek
DOĞURGANLIK İÇİN yumurta dondurma SEÇENEĞİ
Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için yumurta dondurma önemli bir seçenek olabilir. Yumurtalık rezervi tükenmeden önce yapılan bu işlem, ilerleyen yaşlarda tüp bebek tedavisiyle gebelik şansını artırır.
UZMANLARDAN UYARI
erken menopoz, hem fiziksel hem ruhsal sağlık açısından ciddi etkiler doğurabilir. Kadınların adet düzenlerindeki değişiklikleri gözlemlemesi ve gerektiğinde bir uzmana başvurması büyük önem taşır.