Uyuz hastalığı, kaşıntıya neden olan bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Uyuzun belirtileri, bulaşma yolları, tedavi yöntemleri ve ev temizliği hakkında tüm bilgiler bu yazıda.
UYUZ HASTALIĞI NEDİR?
uyuz hastalığı, mikroskobik bir parazit olan Sarcoptes scabiei tarafından oluşturulan, ciltte yoğun kaşıntıya ve döküntülere yol açan bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Parazit, cilt altına tünel açarak ilerler ve burada çoğalır. Gece artan kaşıntı, hastalığın en karakteristik belirtisidir.
⸻
UYUZ NASIL BULAŞIR?
Uyuz, genellikle doğrudan cilt teması ile bulaşır. Ortak giysi, yatak takımı veya havlu kullanımı da bulaşma riskini artırır. Kalabalık ortamlarda temas süresi uzadıkça bulaş riski de artar.
⸻
UYUZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
• Gece artan yoğun kaşıntı
• Parmak araları, bilekler, koltuk altları, bel ve genital bölgede döküntüler
• Ciltte kabarcıklar ve ince çizgiler
• Kaşıma nedeniyle oluşan yaralar ve kabuklanmalar
• Bebeklerde yüz, avuç içi ve ayak tabanında döküntüler
⸻
UYUZ TANISI NASIL KONULUR?
Uyuz teşhisi, genellikle fiziksel muayene ile yapılır. Bazı durumlarda deri kazıntısı alınarak mikroskop altında akarlar incelenebilir. Mürekkep testi ve dermatoskopi gibi yöntemler de tanıya yardımcı olabilir.
⸻
UYUZ TEDAVİSİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER
uyuz tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler:
• Topikal antiparaziter kremler (permethrin, benzil benzoat)
• Oral ilaçlar (ivermektin)
• Kaşıntı için antihistaminikler
• Eşyaların yüksek sıcaklıkta yıkanması
• Tüm ev halkının eş zamanlı tedavisi
⸻
DİRENÇLİ UYUZ VE TEDAVİSİ
Dirençli uyuz, klasik tedavilere yanıt vermeyen vakalardır. Bu durumda oral ve topikal tedavi birlikte uygulanır. Özellikle bağışıklığı zayıf kişilerde Norveç uyuzu gibi ağır formlar görülebilir.
⸻
UYUZ HASTALIĞINDA EV TEMİZLİĞİ NASIL YAPILIR?
• Giysiler, yatak örtüleri ve havlular 60°C üzeri sıcaklıkta yıkanmalı
• Yıkanamayan eşyalar 3 gün boyunca kapalı torbada bekletilmeli
• Mobilyalar ve halılar düzenli olarak süpürülmeli
• Buharlı temizlik cihazları kullanılabilir
⸻
UYUZ HASTALIĞININ KULUÇKA SÜRESİ
Kuluçka süresi 2-6 hafta arasındadır. Daha önce uyuz geçirenlerde semptomlar 1-4 gün içinde başlayabilir. Bu süreçte parazit cilt altında çoğalır.
⸻
UYUZ HASTALIĞI EN HIZLI NASIL GEÇER?
• Hekim önerisiyle doğru ilaçları eksiksiz kullanmak
• Tüm evi ve kişisel eşyaları dezenfekte etmek
• Yakın temastan kaçınmak
• Kaşıntıya karşı destekleyici tedaviler uygulamak
